ဧရာ (မန္တလေး) - ဓမ္မယုဒ္ဓ (သို့မဟုတ်) တရားသောစစ်
ဧရာ (မန္တလေး) - ဓမ္မယုဒ္ဓ (သို့မဟုတ်) တရားသောစစ် (မိုးမခ) ဒီဇင်ဘာ ၁၅၊ ၂၀၂၁ “တရားသောစစ်” ဆိုတဲ့ဝေါဟာရကို မဟာဘာရတမှာ “ဓမ္မယုဒ္ဓ” လို့ သုံးပါတယ်။ နိုင်ငံရေးပြဿနာတွေကို နိုင်ငံရေးနည်းလမ်းနဲ့ ဖြေရှင်းလို့မရတဲ့အခါ စစ်ရေးက နည်းလမ်းတစ်ခုဖြစ်လာတယ်။ ဒါပေမယ့် စစ်ဆိုတာ ဘယ်လိုပဲကြည့်ကြည့် လူ့တွေရဲ့ အသက်အိုးအိမ်စည်းစိမ်တွေ ပျက်စီးဆုံးပါးစေတယ်။ ပြဿနာကို တရားနည်းလမ်းကျကျ မဖြေရှင်းနိုင်ရင် ဒုစရိုက်တရား, အဓမ္မတရားတွေက လောကကို လွှမ်းမိုးဖျက်ဆီးတော့မယ့် အခြေအနေနဲ့ကြုံတဲ့အခါ စစ်ရေးနည်းလမ်းကို Necessary Evil အနေနဲ့ ရွေးချယ်ကြရတယ်။ ဒါကိုပဲ “တရားသောစစ်” လို့ သုံးနှုန်းကြပါတယ်။ တကယ်တော့ ဗုဒ္ဓဘာသာမှာ “တရားသောစစ်” ဆိုတဲ့အယူအဆ Just War Theory မရှိပါဘူး။ ဒါပေမယ့် ပါရမီဖြည့်ကျင့်နေတဲ့ အလောင်းတော်တွေဘဝမှာ စစ်တိုက်ရတာမျိုးတွေ ရှိပါတယ်။ မဟာဇနကမင်းက သူ ရထိုက်တဲ့ထီးနန်းကို ပြန်တိုက်ယူဖို့အတွက် fund ရှာဖို့အတွက် ပင်လယ်ခရီးထွက်ပြီး ကုန်ကူးခဲ့တယ်။ မဟောသဓာကလည်း မိမိတို့ထက်အင်အားသာလွန်တဲ့ စူဠနီ ဗြဟ္မဒတ်မင်းကို War Strategy တွေဆွဲပြီး တိုက်ခဲ့တယ်။ စစ်ဟာ "အကုသိုလ်" အမှုသာဖြစ်ရင် အလောင်းတော်တွေက ဘာကြောင့်စစ်ရေးနည်း...